Een arrest van juni 2024 bevestigt dat verblijfsvergunningen vereist kunnen zijn voor niet-EU-werknemers die voor langer dan 90 dagen naar Nederland worden gedetacheerd.
Als uw bedrijf internationaal actief is en niet-EU-werknemers naar Nederland detacheert – voor bouw-, technische of dienstverlenende werkzaamheden – heeft een recente uitspraak van het Europees Hof van Justitie (EHvJ) directe gevolgen voor u.
De zaak betrof een aantal Oekraïense werknemers in dienst van een Slowaaks bedrijf. Zij waren naar Nederland gedetacheerd om werkzaamheden te verrichten voor een Nederlandse klant in de haven van Rotterdam. Hoewel zij over een geldige Slowaakse verblijfsvergunning beschikten, eisten de Nederlandse immigratiediensten dat zij een Nederlandse verblijfsvergunning aanvroegen zodra de detachering langer dan 90 dagen duurde.
De werknemers (en hun werkgever) hebben hiertegen bezwaar gemaakt. Was dit eerlijk? Was dit legaal? Kon Nederland echt meer papierwerk eisen terwijl de werknemers al legaal in een ander EU-land woonden en werkten?
Op 20 juni 2024 heeft het EU-Hof een duidelijk antwoord gegeven: Ja, Nederland kan aanvullende verblijfsvergunningen eisen, maar binnen redelijke grenzen.
Wat betekent dit voor uw bedrijf?
Dit is wat u in de praktijk moet weten:
1. Na 90 dagen is een Nederlandse verblijfsvergunning vereist
Als uw niet-EU-werknemers voor meer dan 90 dagen naar Nederland worden gedetacheerd, zelfs als ze een geldige verblijfsvergunning van een ander EU-land hebben, moet u een Nederlandse verblijfsvergunning aanvragen. Dit is niet optioneel. De 90-dagenregel is gebaseerd op EU-wetgeving en geldt in het hele Schengengebied.
Het idee is simpel: korte bezoeken vallen onder de oorspronkelijke vergunning, maar voor langere verblijven is een nieuwe vergunning van het gastland nodig.
2. De Nederlandse autoriteiten kunnen voorwaarden stellen, maar niet alles is toegestaan
Het Hof heeft duidelijk gemaakt dat Nederland weliswaar vergunningseisen mag stellen, maar dat deze eisen evenredig en niet-discriminerend moeten zijn. Bijvoorbeeld:
- De Nederlandse overheid mag de geldigheidsduur van de vergunning beperken tot de geldigheidsduur van de verblijfsvergunning in het land van herkomst.
- De kosten voor de aanvraag moeten redelijk zijn en mogen niet zo hoog zijn dat ze een belemmering vormen voor het zakendoen.
- De procedure mag niet onnodig omslachtig zijn in vergelijking met de interne Nederlandse procedures.
In de door het Hof behandelde zaak rekenden de Nederlandse autoriteiten 290 tot 320 euro per aanvraag, terwijl EU-burgers veel minder betalen voor vergelijkbare documenten. Dit prijsverschil werd aangemerkt als mogelijk buitensporig.
3. Een verklaring is niet voldoende
Volgens de Nederlandse wetgeving moeten bedrijven die werknemers detacheren, vóór aanvang van de werkzaamheden een verklaring indienen (de zogenaamde “WagwEU-melding”). Maar dat alleen is niet voldoende voor detacheringen van meer dan 90 dagen. Er is nog steeds een formele verblijfsvergunning nodig.
Zelfs als u de vereiste documenten (contractgegevens, adres van de werkplek, bewijs van sociale zekerheid) al hebt ingediend, moet voor elke werknemer een afzonderlijke aanvraag worden ingediend.
4. Waarom is dit toegestaan?
De Nederlandse regering voerde aan dat deze regels de arbeidsmarkt helpen beschermen, misbruik van het recht op vrij verkeer voorkomen en de openbare veiligheid waarborgen. Het Hof was het daar – tot op zekere hoogte – mee eens. Het erkende het recht van Nederland om te controleren wie er op zijn grondgebied werkt en voor hoe lang, vooral wanneer de werknemers van buiten de EU komen.
Het benadrukte echter ook dat gastlanden deze regels niet mogen gebruiken om kunstmatige of buitensporige belemmeringen op te werpen voor legitieme grensoverschrijdende dienstverlening.
Wat u nu moet doen
Als u een bedrijf bent dat afhankelijk is van werknemers van buiten de EU en met Nederlandse klanten werkt, is het tijd om uw detacheringsstrategie onder de loep te nemen. Zo kunt u zich voorbereiden:
Plan vooruit: begin ruim van tevoren met het aanvragen van verblijfsvergunningen voor langdurige detacheringen.
Maak een verstandige begroting: neem de kosten voor vergunningen en eventuele verlengingen op in uw kostenberekening.
Houd u aan de wet: zorg ervoor dat u voldoet aan zowel de Nederlandse kennisgevingsvereisten als de EU-detacheringsregels.
Herzie uw contracten: Leg duidelijk de duur van de detachering, de verantwoordelijkheden en de socialezekerheidsverplichtingen vast.
Laatste opmerking
Deze uitspraak blokkeert de grensoverschrijdende dienstverlening niet, maar zorgt wel voor meer structuur. Voor bedrijven die in Nederland werken met niet-EU-personeel is het nu glashelder: na 90 dagen zijn uw werknemers gasten die een lokale verblijfsvergunning nodig hebben.
Als u de Nederlandse verblijfsvergunningprocedure correct afhandelt, is deze beheersbaar en voorspelbaar. Maar als u deze procedure over het hoofd ziet, kan dit leiden tot boetes, vertragingen of zelfs juridische geschillen.
