Nederland heeft zich gevestigd als een van de beste landen voor hoger onderwijs. Dankzij het hoge onderwijsniveau, innovatieve onderwijsmethoden en een brede selectie van Engelstalige programma’s trekt het land duizenden studenten van over de hele wereld aan.
Echter, voor studenten uit landen die geen lid zijn van de EU, kan de toelating een stressvol en complex proces zijn, dat naleving van talrijke wettelijke vereisten en procedures omvat. Naast de keuze van een studieprogramma en universiteit, moet men rekening houden met visumkwesties, huisvestingsvoorwaarden en de financiële kant van het verblijf in het land.
1. Onderzoek naar de vereisten
Niet alle universiteiten in Nederland accepteren studenten direct na de middelbare school, maar een diploma van voortgezet onderwijs is een verplichte voorwaarde voor toelating tot een instelling voor hoger onderwijs. De specifieke opleidingseisen zijn afhankelijk van de universiteit en kunnen variëren afhankelijk van het land waar u uw schoolopleiding heeft ontvangen. Meestal is actuele informatie over de eisen voor uw diploma te vinden op de officiële website van de universiteit door uw land van verblijf aan te geven of door rechtstreeks naar de universiteit te schrijven.
Wanneer u besluit documenten in te dienen, moet u een beëdigde vertaling van uw schooldiploma of voorspelde eindcijfers overleggen. De vertaling moet worden uitgevoerd in een van de twee talen – Engels of Nederlands.
2. Het aanvraagproces en het verkrijgen van een studentenvisum
2.1 Aanmelding via Studielink
Het proces van het indienen van documenten voor een studie in Nederland begint met een aanmelding via Studielink. In Studielink kiest de student de onderwijsinstelling en het programma, uploadt de benodigde documenten en volgt de status van zijn aanvraag. De universiteit beoordeelt de aanvraag en neemt vervolgens een beslissing.
Het is belangrijk op te merken dat na de aanmelding via Studielink en het ontvangen van een toelatingsbrief, de universiteit het proces van interactie met de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) start. Dit betekent dat universiteiten feitelijk als tussenpersoon fungeren in het proces van het verkrijgen van een studievisum voor internationale studenten. Dit betekent dat uw verblijfsstatus in Nederland afhankelijk zal zijn van uw studieprestaties en de IND dit proces elk jaar zal monitoren.
2.2 Het verkrijgen van een studentenvisum (mvv) en een tijdelijke verblijfsvergunning (vvr)
Voor studenten die uit landen buiten de EU, de Schengenzone of Zwitserland komen, zijn er twee hoofdtypen documenten die nodig zijn voor een studie in Nederland: een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv) en een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (vvr).
Het proces voor het verkrijgen van een studentenvisum begint meestal doordat de gekozen universiteit namens de student een aanvraag indient bij de IND. Dit proces wordt de “Toegang- en Verblijfsprocedure” (TEV) genoemd.
Belangrijkste stappen:
- Bevestiging van inschrijving bij de universiteit: Voordat de universiteit de aanvraag bij de IND indient, moet de student een officiële bevestiging van inschrijving ontvangen.
- Financiële zekerheid: Een belangrijke vereiste voor het verkrijgen van een visum is het bewijs van voldoende financiële middelen. De IND vereist dat de student bewijst dat hij voldoende middelen heeft om in Nederland te verblijven (ongeveer €12.000-13.000 per jaar, meer precieze informatie voor uw toelatingsjaar is te vinden op de websites van de universiteit en de IND).
- Bewijs van medische verzekering: Voor het verkrijgen van een visum is ook een medische verzekering vereist die het verblijf in Nederland dekt.
- Biometrie en aanvullende documenten: Studenten moeten biometrische gegevens en kopieën van paspoorten verstrekken, die nog minimaal 6 maanden geldig moeten zijn na de startdatum van de studie. Indien nodig is ook een medische verklaring van gezondheid of het afleggen van aanvullende tests vereist.
Zodra de aanvraag is goedgekeurd, krijgt de student een mvv (machtiging tot voorlopig verblijf), die geldig is voor binnenkomst in het land. Na aankomst in Nederland moet de student een vvr (verblijfsvergunning) verkrijgen, die het recht geeft om in het land te verblijven voor de gehele duur van de studie. Meestal ontvangt de student een uitnodiging voor dit proces en na het ontvangen van de verblijfsvergunning moet hij het registratieproces bij de gemeente starten. Als hij in een studentenhuis woont, is de kans groot dat de universiteit hem informeert over de registratiedatum en het bezoek aan de gemeente. Als de student zelfstandig woonruimte huurt, wordt de registratie op het woonadres zijn eigen verantwoordelijkheid.
2.3 Financiële vereisten
Bij het verkrijgen van een verblijfsvergunning voor studie in Nederland heeft u bepaalde verplichtingen jegens de IND. De belangrijkste eis is het bewijs van voldoende financiële middelen. Deze eis dient om ervoor te zorgen dat de student zichzelf kan onderhouden gedurende de gehele studieperiode, zonder toevlucht te nemen tot illegale inkomstenbronnen.
De student moet het bewijs leveren van middelen die zowel de studie als de kosten van levensonderhoud dekken. Voor 2024 is het minimumbedrag dat moet worden aangetoond ongeveer €12.000-13.000 per jaar. In het eerste studiejaar eisen universiteiten doorgaans de overmaking van het volledige bedrag dat nodig is om de financiële draagkracht van de student te bevestigen. Na de betaling, die meestal voor eind september moet zijn gedaan, wordt het deel van het bedrag dat bestemd is voor de kosten van levensonderhoud teruggestort op de bankrekening van de student.
2.4 Aanmeldingsdeadlines
De deadlines voor het indienen van documenten zijn afhankelijk van de universiteit, maar beginnen meestal halverwege de winter en duren tot april. Het wordt aanbevolen om 3-6 maanden voor het begin van het academisch jaar te beginnen met het indienen van documenten, aangezien de behandeling van de aanvraag 4 tot 8 weken kan duren. Het is belangrijk om er rekening mee te houden dat als een student de documenten niet op tijd indient of onvolledige gegevens verstrekt, dit kan leiden tot vertragingen of zelfs een afwijzing van het visum.
Het studentenvisum (mvv) stelt de student in staat om Nederland binnen te komen, maar het is belangrijk te onthouden dat het visum op zichzelf geen voldoende basis is voor een langdurig verblijf. Na binnenkomst in het land moet de student zich zo snel mogelijk inschrijven bij de gemeente en een aanvraag indienen voor een vvr.
2.5 Resultaten van de aanvraag
Nadat de universiteit de documenten namens de student bij de IND heeft ingediend, moet de student het proces volgen en indien nodig aanvullende gegevens verstrekken.
Bovendien is de verlenging van de verblijfsvergunning in de toekomst de verantwoordelijkheid van de student. U wordt niet automatisch uitgenodigd voor dit proces.
3. Vereisten voor verblijf en visumverlenging
Om in Nederland te studeren, moeten internationale studenten een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (vvr) aanvragen. Deze vergunning geeft het recht om in het land te verblijven voor de gehele studieperiode en wordt afgegeven na het verkrijgen van het studentenvisum (mvv). De vvr wordt meestal afgegeven voor de duur van het studieprogramma plus drie maanden. Voor bachelorprogramma’s is dit tot vier jaar, voor masterprogramma’s tot twee jaar.
Belangrijkste voorwaarden voor het verkrijgen van een vvr:
- Bevestiging van inschrijving bij een erkende onderwijsinstelling.
- Beschikking over voldoende financiële middelen voor het verblijf in het land.
- Een medische verzekering die de kosten voor gezondheidszorg in Nederland dekt.
- Bewijs van studievoortgang voor verlenging en behoud van de verblijfsvergunning: studenten moeten jaarlijks academische vooruitgang aantonen door te bewijzen dat ze met succes ten minste 50% van het studieprogramma per jaar hebben voltooid.
3.1 Eisen aan academische prestaties voor visumverlenging
Voor de verlenging van de verblijfsvergunning moet worden voldaan aan de eisen voor studievoortgang. Het is belangrijk dat de student vooruitgang boekt in zijn studie, aangezien universiteiten verplicht zijn de IND jaarlijks op de hoogte te stellen van het behalen van het minimale niveau van academische prestaties. Concreet moet de student ten minste 50% van het studieprogramma per academisch jaar voltooien. Het niet naleven van deze voorwaarde kan leiden tot een weigering van de verlenging van de verblijfsvergunning. Deze regels zijn vastgelegd in artikel 6.5 van de Gedragscode Internationale Student in het Nederlands Hoger Onderwijs (Code of Conduct for International Students in Dutch Higher Education).
Het wisselen van programma gedurende het studiejaar garandeert evenmin de verlenging van de verblijfsvergunning. De IND zal in elk geval monitoren of er 30 studiepunten zijn behaald bij de vorige universiteit. Ook moet er rekening mee worden gehouden dat men vaak in het eerste studiejaar verplicht 45 studiepunten moet behalen om de studie te mogen voortzetten.
In geval van onvoldoende studievoortgang kan de universiteit bij de IND een verzoek indienen voor verlenging van de verblijfsvergunning als de vertraging te wijten is aan objectieve redenen, zoals gezondheidsproblemen of familieomstandigheden. Dergelijke gevallen vereisen echter schriftelijk bewijs.
3.2 Verplichte registratieprocedures: inschrijving bij de gemeente, verkrijgen van een BSN-nummer, medische verzekering
Inschrijving op het woonadres is verplicht bij aankomst in Nederland en het ontbreken ervan kan leiden tot een administratieve boete. De eerste belangrijke procedure is de inschrijving bij de gemeente. Voor de inschrijving moet u overleggen:
- Paspoort en visum,
- Bewijs van huisvesting,
- Bevestiging van inschrijving bij de universiteit.
Bij de inschrijving krijgt de student een BSN (Burgerservicenummer) — een uniek identificatienummer dat nodig is voor interactie met overheidsinstanties en voor het verkrijgen van medische en sociale diensten. Het BSN-nummer is ook nodig voor het openen van een bankrekening en voor werk.
Het hebben van een medische verzekering is ook verplicht in Nederland en het niet hebben ervan kan een boete opleveren. Vaak bieden universiteiten in het eerste jaar een verzekering aan waarmee zij samenwerken, aangezien studenten in Nederland, als ze niet officieel in dienst zijn, geen Nederlandse basisverzekering kunnen krijgen. Voor internationale studenten is een internationale medische verzekering beschikbaar, die de basis medische diensten moet dekken. Het is belangrijk dat de verzekering voldoet aan de normen van de Nederlandse gezondheidszorg, anders is een weigering van het visum of de verlenging van de verblijfsvergunning mogelijk.
4. Werken tijdens de studie
Normaal gesproken zijn verblijfsvergunningen voor studenten niet bedoeld om te werken. Er zijn echter bepaalde regels waaronder studenten een bijbaan kunnen nemen. Dergelijk werk zal het niet mogelijk maken om te sparen voor verdere studie, maar kan helpen om de lopende kosten gedeeltelijk te dekken.
4.1. Het recht om te werken tijdens de studie: beperkingen op het aantal uren en soorten werk
Internationale studenten uit niet-EU-landen hebben beperkte rechten om in Nederland te werken. Volgens de migratiewetgeving mogen studenten werken:
- Maximaal 16 uur per week tijdens het academisch jaar.
- Voltijds (40 uur) tijdens de zomervakantie (van juni tot augustus).
Voor tewerkstelling is een tewerkstellingsvergunning (TWV) vereist, die door de werkgever wordt aangevraagd. U kunt zelf geen aanvraag indienen bij de IND; dit moet de werkgever voor u doen, die door de Nederlandse overheid wordt erkend als referent voor het visum. Het verkrijgen van deze vergunning kost tijd, meestal 4-5 weken, dus studenten moeten rekening houden met deze termijnen bij het zoeken naar werk. Zonder vergunning hebben studenten geen recht op legale tewerkstelling, en overtreding van deze regel kan leiden tot intrekking van het visum en een boete voor de werkgever.
4.2. Het visum “Orientation Year” voor het zoeken naar werk na afstuderen
Na afronding van het studieprogramma kunnen internationale studenten een aanvraag indienen voor deelname aan het programma “Orientation Year” (zoekjaar). Dit programma biedt afgestudeerden een verblijfsvergunning voor één jaar met het recht om te werken zonder dat een aanvullende vergunning nodig is. Dit visum wordt verleend aan afgestudeerden van Nederlandse hogeronderwijsinstellingen of afgestudeerden van buitenlandse universiteiten die in de top-200 staan. Werkgevers die werk aanbieden, moeten bij de IND geregistreerd zijn als erkend referent.
Belangrijkste eisen voor het verkrijgen van het visum:
- Het hebben van een arbeidsovereenkomst.
- Voldoen aan het minimumloon niveau, dat jaarlijks door de IND wordt bijgewerkt. Voor afgestudeerden is de minimumdrempel lager dan voor andere hooggekwalificeerde migranten.
Dit type visum biedt de mogelijkheid om voor langere tijd in het land te blijven en is de eerste stap naar het verkrijgen van een permanente verblijfsvergunning.
5. Juridische en migratierisico’s
5.1 Overtreding van wettelijke vereisten
Het schenden van visumvereisten is een ernstige overtreding en kan leiden tot de intrekking van uw verblijfsvergunning. Deze risico’s zijn vastgelegd in artikel 18 van de Vreemdelingenwet 2000 en kunnen omvatten:
- Niet voldoen aan de visumvoorwaarden: Als een student de voorwaarden waaronder het visum is verleend niet naleeft, bijvoorbeeld door de verplichting tot permanente studie niet na te komen of onvoldoende financiële middelen voor levensonderhoud te hebben, kan dit leiden tot intrekking van het visum.[1] Elk jaar wordt u gevraagd de Appendix Antecedentenverklaring in te vullen waarin u bevestigt over voldoende middelen te beschikken.
- Problemen met academische prestaties: Zoals eerder vermeld, als een student niet ten minste 50% van het studieprogramma per jaar voltooit, is de universiteit verplicht de IND hiervan op de hoogte te stellen, wat kan leiden tot een weigering van de verlenging van de verblijfsvergunning.
- Overtreding van de werkregels: Werken zonder de juiste vergunning (TWV) kan ook leiden tot intrekking van het visum.
- Niet tijdig verlengde verblijfsvergunning: Zoals eerder vermeld, wordt een student niet automatisch uitgenodigd voor de verlenging van zijn verblijfsvergunning. Het bewaken van de datum is zijn eigen verantwoordelijkheid. U kunt een aanvraag voor verlenging van de verblijfsvergunning indienen via de migratiediensten van uw universiteit drie maanden voor de vervaldatum. Het is belangrijk dit tijdig te doen, aangezien een late aanvraag kan leiden tot een ‘verblijfsgat’. Dit betekent dat u enige tijd illegaal in Nederland verblijft. In de toekomst kan dit problemen veroorzaken bij de verlenging van de studentenverblijfsvergunning of het verkrijgen van andere migratiegerelateerde documenten.
6. Conclusie
De sleutel tot een succesvolle toelating in Nederland is een strikte naleving van de migratieregels, evenals goed tijdbeheer. Inzicht in de potentiële juridische risico’s en de mechanismen om deze te voorkomen, evenals vooraf ingediende documenten, helpen studenten de kans op problemen met hun migratiestatus te minimaliseren.
In Nederland zijn er tal van middelen en ondersteunende structuren die kunnen helpen bij het aanpassingsproces. Hulp zoeken bij universitaire diensten, juristen en studentenorganisaties is een belangrijke stap op weg naar een succesvolle studie en integratie in de Nederlandse samenleving.
Veelgestelde vragen over toelating tot de universiteit in Nederland
Hoe word je toegelaten tot een Nederlandse universiteit?
Voor toelating moet je een programma kiezen, de vereisten controleren (diploma, taalkennis, motivatiebrief), een aanvraag indienen via Studielink en het inschrijfgeld betalen.
Welk niveau Engels is vereist voor toelating tot een Nederlandse universiteit?
Voor de meeste programma’s is een IELTS-score van 6.0 of een TOEFL-score van 80 vereist. De exacte eisen hangen af van de universiteit en de studierichting.
Hoeveel kost studeren in Nederland?
Voor studenten uit de EU beginnen de kosten vanaf €2.300 per jaar. Voor internationale studenten uit andere landen – van €6.000 tot €20.000, afhankelijk van het programma.
Kunnen internationale studenten gratis studeren in Nederland?
Volledig gratis onderwijs is er niet, maar er zijn beurzen en subsidies beschikbaar die de kosten gedeeltelijk dekken.
Mag je werken tijdens je studie in Nederland?
Ja, maar voor studenten van buiten de EU is een vergunning vereist. Je mag tot 16 uur per week werken tijdens het studiejaar en voltijds in de zomer.
